subject: Tercme Ne Deldr? [print this page] Tercme kelimesin anlamnn ne olduu zerine pek ok tartmalar olmu ve bu konuda eitli makaleler yazlmtr. Fikir adamlar birbirinden farkl tanmlamalarda bulunmulardr. Tm bunlara ramen tercme, birok insann zihninde hatal bir arma sahiptir. yleyse tercme gerekte nedir veya ne deildir?
Son derece hayatn iinden ve diri bir olgu olan tercme, bir dilden baka bir dile salt szck aktarm deildir. yle olsayd bilgisayarlardaki otomatik eviri programlar doru sonular verirdi bize. Bu konu ile alakal olarak makine evirisini tanmlayp, ncelikle tercme konusunun olmamas gereken yapsn inceleyim;
Makine evirisi, insan katks olmakszn bilgisayar yazlmlaryla yaplan tercme anlamnda kullanlmaktadr. zellikle kinci Dnya Savandan sonra Rusca tercme metinlerinin ngilizce ve Almancaya tercmelerinin hzl ve ucuz olarak aktarlmak istendiinden doan makine evirisi, henz insan tarafndan yaplan eviri yerini alabilecek kadar gelimemitir, hatta ileride insan evirisinin yerini alp alamayaca da tartmaldr. Gnmzde yalnzca meteorolojik raporlar gibi son derece biimletirilmi metinlerin tercme konusunda baarl olabilmektedir. Ancak, a sayfalarnn evirisini yaptran Internet kullanclarnn da yakndan bildii gibi makine evirisi dzegn ifadelerle olmasa da ierik konusunda yaklak bir bilgi vermek amacyla kullanlmaktadr.
Makine evirisinin eksiklerini bir derece kapatabilmek iin "insan destekli makine evirisi" yntemleri denenmektedir. Bu tr tercme makinenin yapt eviri srecinde bir evirmen bilgisayara destek olarak ortaya kan eviri sorunlarnn almasn salar.
sterseniz bunu bir rnekle hep beraber deneyelim. nternetten otomatik eviri hizmeti veren herhangi bir siteye girelim ve Its raining cats and dogs yazp ngilizceden Trkeye eviri karln isteyelim. Bu nl bir ngiliz deyimidir ve tam olarak bardaktan boanrcasna yamur yayor demektir. Ama eviri program bize bu cmlenin karln kediler ve kpekler yayor olarak hatal bir ekilde tercme edecektir. nk program sadece kelimeleri evirdi, hlbuki eviri, sadece kelimelerin aktarm deildir. Kelimelerle oluan anlamn yine kelimeler araclyla baka bir dilde ina edilmesidir.
Her ite olduu gibi tercme konusunda da emek harcanmadan kaliteli sonular alnamayacan bilmek gerekir. Gnmzde sk olarak tercih edilen eviri dilleri arasnda yer alan Rusa tercme gibi alfabe olarak da farkl olan dillerde dier diller gre eviri yaptrrken ok daha dikkatli olmak gerekir ve zellikle bu tr dillerde makine evirisinden kaliteli sonular alabilme ihtimali ok daha dk olacan bilmek gerekir.
Tercme ile alakal bir ok yanlg vardr ve bunlarn bir kan sizlerle paylamak istiyoruz.
Eer yabanc bir dil biliyorsanz, evirmen olabilirsiniz.
Tercme yapmak kolaydr.
Artk bilgisayarlar da tercme yapabiliyor
Profesyonel tercme hizmeti almak ok gerekli deildir
Tercme sektr de dier sektrler gibidir ve ncelikle hizmet almak isteyen mteriyi bilinlendirmek gerekir ve bu sektrde ki baarda byk pay bilinli mteri de gizlidir.
